Domyślna treść artykułu.
W każdym nowo utworzonym artykule pokaże się wpisany tutaj tekst. Wpisz więc tutaj domyślną treść nowego artykułu lub instrukcję dodawania nowego artykułu dla swojego klienta.
Po założeniu pierwszej fabryki przez Michaela Thoneta w roku 1857 w morawskiej miejscowości Koryčanyhe (Koryczany), szybko napotkano pierwsze problemy związane z masową produkcją krzeseł. Ogromne zapotrzebowanie na dotychczas drogie i wykonywane pracochłonnymi technikami meble sprawiło, że popyt w zaledwie kilka lat okazał się przekraczać możliwości produkcyjne zakładu. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że region wybrany przez meblarza należał do bogatych w surowiec, jak i siłę roboczą – dawnych robotników manufaktur porcelany i szkła.1 Jednocześnie kształtował się konieczny przy rosnącym tempie produkcji szacunek do wolno odnawiającego się surowca, jakim jest drewno. Od roku 1886 do oferty wprowadzono modele o uproszczonych formach, wykorzystujących do minimum trzech elementów w sekcji oparciowej.2 Jednym z takich produktów było krzesło stolarskie nr 56 zaprezentowane po raz pierwszy w katalogu braci Thonet z 1895 roku 3 oraz produkowane w co najmniej dwóch wariantach: zbliżonym do widocznego na zdjęciu ,z charakterystycznym giętym pałąkiem oparcia lub formatką ze sklejki liściastej. Z uwagi na „podzielone” na trzy pałąki oparcie, krzesło cieszyło się ogromnym sukcesem będąc przez pewien czas najtańszym w ofercie.1 Podobnie jak w przypadku innych modeli wykorzystywano drewno bukowe spajane wkrętami oraz połączeniami wpustowymi. Siedzisko mogło przybrać postać wyplotu lub osadzonej w ramie perforowanej lub wytłaczanej sklejki. Drewno barwiono.
Warto zwrócić uwagę na niezgodności widocznego na zdjęciu giętego krzesła z projektami oryginalnymi. Na pierwszy plan wybija się okrągły kształt siedziska oraz brak wyplotu. Brak również zgrubienia na górnym końcu tylnych nóg. Z uwagi na wielość zakładów produkujących na licencji Gebrüder Thonet w 1935 roku (zdjęcie datowane na luty 1935 roku) 4 niełatwe jest precyzyjne określenie pochodzenie mebla. Co równie prawdopodobne może być to też wyrób inspirowany i nieoryginalny. Już w połowie lat '90 XIX wieku na świecie operowało ponad 50 producentów mebli giętych hydrotermicznie.
Wariacje wzoru powstawały w polskich fabrykach mebli giętych również po II Wojnie Światowej. Można zaryzykować stwierdzenie, że za wyjątkiem okresu okupacji w Polsce nr 56 produkowano przez cały XX wiek. Zakłady z Jasienicy oraz Radomska dostarczały model A-56 do klientów zagranicznych (Jafameg oferował model A-56/14 pozbawiony łączyn za wyjątkiem obręczy łączącej wszystkie cztery nogi).5,6 Projekt dostępny był w latach 70 w ofercie eksportowej Centrali Handlu Zagranicznego Paged. Odbiorcą była najpewniej między innymi szwedzka IKEA, gdzie numer 56 przemianowano na ELLĘ i proponowano, jako mebel pojedynczy i w zestawach stołowych.6,7
Przeczytaj też o krześle Thonet nr 14 oraz o typie (numerze) 788.
1 Idea Thoneta, Meble drewna i rur stalowych, Germanisches Nationalmuseum, Norymberga, 1991
2 strona internetowa Muzeum Boppard
3 Polskie meble 1918-1939 forma- funkcja- technika, Anna Kostrzyńska- Miłosz, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2005
4 zdjęcie z Archiwum Ilustracji Koncernu Ilustrowanego Kuriera Codziennego udostępnione ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego
5 katalog Meble z Polski, Paged Meble, Agpol, 1971 lub 1972 (opis publikacji)
6 informacje oraz fotografia archiwalna w zasobach Paged Meble udostępnione dzięki Panu Wojciechowi Stachowiakowi
7 archiwum katalogów IKEA, dostęp: https://ikeamuseum.com/en/digital/ikea-catalogues-through-the-ages/1960s-ikea-catalogues/1968-ikea-catalogue/
Kategoria: krzesła
Styl: Thonet
Rok produkcji: szacowany – 1935
Data projektu: szacowana – 1895
Materiały: sklejka, drewno bukowe, materiały plecionkarskie
Kraj: Polska (II RP)
Projektant: August i Karol Thonet
Producent: wielu, m.in. Thonet Mundus lub Wünsche i S-ka lub „Mazovia” lub FMG Nr1/ Nr2
Wykończenie: lakier lub politura
Połączenia: wpustowe, wkręty
Wymiary [cm]: 89 (wysokość), 40 (szerokość), 50 (głębokość)
Zdjęcia: Narodowe Archiwum Cyfrowe