Krzesło tapicerowane nr 124 „serduszko”
Serce
Krzesło nr 124 produkowano w Radomszczańskich Zakładach Przemysłu Drzewnego. Kompaktowy design wraz z grubą warstwą tapicerki, giętymi nogami oraz charakterystycznym kształtem oparcia sprawiają, że jest to jeden z najzgrabniejszych projektów przełomu lat ’50 i ’60. Znane jest dużo szerzej pod potoczną, nadaną z uwagi na kształt tapicerowanego oparcia, nazwą „serduszko”.
Przemysł drzewny
Zdjęcie prototypu znalazło się w artykule nawiązującym do zorganizowanego przez PAGED* konkursu na mebel gięty w Przemyśle Drzewnym z roku 1959 z podpisem „Proj. O. Szlekys”** . Był to jednak najpewniej błąd edytorski. Z uwagi na współpracę architekta z Instytutem Wzornictwa Przemysłowego (od 1950 roku) jego metryka znalazła się w Słowniku Projektantów Polskich***. Tam, w okresie wydania Przemysłu Drzewnego brak wzmianki o podobnym krześle.
Krytyka
Czasopismo Wnętrze projekty mebli 1959 wydane przez Wydawnictwa Czasopism Technicznych NOT zawiera artykuł poświęcony wyżej wspomnianemu konkursowi. Czesław Knothe w sekcji „Kronika krajowa” skrytykował projekt:
Niedawno Centrala Handlu Zagranicznego „PAGED” ogłosiła konkurs na krzesła do produkcji przemysłowej na eksport. Chodziło o meble gięte, chociaż założenia konkursu wyraźnie tego nie precyzowały, miały to być krzesła i fotele rozbierane, dogodne do transportu. Pomimo dość wysokich nagród, konkurs dał niewielkie rezultaty. I. nagroda [krzesło nr 124- przyp. cotozafotel.pl] wyróżniała się raczej walorami rysunkowymi (warunki konkursu pozwalały przedstawić rysunki i modele lub same rysunki). Po realizacji modelu widać, że oparcie jest raczej obce całości, a wiązanie nóg z siedzeniem nieprzyjemnie wielopiętrowe.
Model prezentowany jest również na zdjęciu z podpisem „Krzesło z konkursu PAGED, I. nagroda, autor inż. arch. Kurmanowicz”. Co istotne prototyp posiadał tylne nogi wykonane prawdopodobnie z jednego giętego elementu z jego krzywizną wystającą nieznacznie nad siedzisko.
Powyższe źródło jest jedynym acz bardzo wiarygodnym źródłem podającym bezpośrednio nazwisko projektantów. Kilka innych, m.in. Kronika miasta Łodzi (3/2017)**** zapewnia informacje o działalności i projektach małżeństwa Heleny i Jerzego Kurmanowiczów, którzy w późniejszym okresie zasłynęli z nowoczesnych projektów budynków (m.in. Domus- budynek wspólnie zaprojektowany przez małżeństwo w Łodzi, 1963).
*PAGED- Polska Agencja Eksportu Drewna, producent, eksporter oraz importer mebli działający do dziś; w okresie PRL działający na zasadzie komórki podległej Ministerstwu oraz współpracującej ściśle ze ZPM w Poznaniu
**Olgierd Szlekys- urodzony w Kaliszu architekt wnętrz i projektant, działał w Spółdzielni Artystów ŁAD; współtwórca spółki Szlekys- Wincze
***dostęp do Słownika Projektantów Polskich IWP
****Kronika miasta Łodzi kwartalnik 3(79) 2017, Urząd Miasta Łodzi Biuro Promocji, Komunikacji Społecznej i Turystyki, Łódź, 2017
Kategoria: krzesła
Styl: modernizm
Rok produkcji: szacowany – 1959
Data projektu: 1959
Materiały: masyw bukowy
Kraj: Polska
Projektant: Helena i Jerzy Kurmanowicz
Producent: Radomszczańskie Zakłady Przemysłu Drzewnego
Wykończenie: lakier, bejca orzechowa lub brak
Połączenia: wkręty, wpustowe
Wymiary [cm]:
Zdjęcia: rzeczy od-nowa, Monika Hornung
